Ljoebimov, Abram Terts

Eerste druk, 1967
Vertaald en ingeleid door Marco Fondse

Zoals de Amerikanen zichzelf vaak tiranniseren met hun american way of life, zo gaat de moderne Rus vaak gebukt onder een nogal formalistisch patriottisme.
Deze vorm van provincialisme is nog steeds niet uitgewerkt en houdt talloze taboes in stand. Kritiek daarop is vele Russen al niet welgevallig maar als iemand er een loopje mee neemt wordt dat zelden getolereerd. Zo iemand is de befaamde Sowjet essayist Andrej Sinjawski, die onder de schuilnaam Abram Terts bij herhaling blijk gaf van een satirische visie op het leven in de Sowjetunie. Zijn omvangrijkste werk is het uit 1961 daterende Ljoebimov, vrij vertaalbaar met Dierbare stad.

Het is Terts echter niet te doen om een ridiculisering van zijn vaderland: hij richt zijn scherpe pijlen op algemeen menselijke gebreken. De mens en zijn neiging tot mythevorming staat centraal in zijn werk, niet een politiek systeem.

Ljoebimov, dat men een experiment in massa-psychologie zou kunnen noemen, is een werk van hoog litterair gehalte. In de spiegel die Terts zijn lezers voorhoudt kan de westerling zogoed als de Rus zijn eigen beeld herkennen, alle verschillen in milieu ten spijt.

Men heeft lang gegist naar de identiteit van Terts. Het proces tegen Andrej Sinjawski en Joeli Daniel (1966) heeft een einde aan het mysterie en tegelijkertijd aan de vrijheid van beide schrijvers gemaakt. Zij werden voor resp. 7 en 5 jaar aan de door hen becritiseerde maatschappij onttrokken. Hun werk spreekt echter voor hen, zoals het spreekt tégen de mentaliteit, waarvan zij nu op hun beurt het slachtoffer zijn geworden. 

'Er zijn critici - en ik ben er een van - die Terts beschouwen als de grootste levende schrijver in de Sowjet Unie. Terts' laatste roman Ljoebimov is waarschijnlijk het belangrijkste Russische boek van dit decennium.' - Andrew Field (New York Times) 

Ontwerp omslag: Hans Buys Gkf

Ljoebimov, Abram Terts, nog mooi en net exemplaar (handgeschreven naam of eerste pagina)
Van Ditmar, Amsterdam 1967, eerste druk, paperback, 174 pagina's