De schok van het nieuwe, Robert Hughes

Hardcover

Kunst in het tijdperk van verandering

Dit boek beschrijft de lange reeks van abrupte veranderingen in de beeldende kunst, in de periode 1880-1980, die de wereld in de heeft verbijsterd, geschokt en gestimuleerd. De kunstcriticus Robert Hughes legt in dit boek het patroon achter dit veranderingsproces bloot: waarom moest de kunst juist deze vormen aannemen, waarom moest zij aan permanente verandering onderhevig zijn? In een achttal hoofdstukken schetst de auteur een vaak briljant beeld van de ontwikkeling van het modernisme in de kunst en analyseert hij op meesterlijke wijze de versnellingen die zich in het proces van culturele veranderingen hebben voorgedaan.

De periode 1880-1980 kan men tot de meest creatieve perioden uit de wereldgeschiedenis rekenen. De ambities die de kunstenaars koesterden waren groter dan ooit: de samenleving moest een geheel ander aangezicht krijgen. Kunstcriticus Robert Hughes geeft in dit boek een briljant beeld van de ontwikkeling van het modernisme in de kunst en analyseert hij meesterlijk de versnellingen die zich in het proces van culturele veranderingen hebben voorgedaan. In een achttal hoofdstukken vertelt de auteur op welke wijze kunstenaars de wereld wilden veranderen en omgekeerd hoe de wereld invloed uitoefende op de kunst.

Hoofdstuk 1, Het mechanische paradijs, beschrijft hoe de negentiende-eeuwse opvattingen omtrent het vermogen van de industrie om de wereld te vervolmaken zich hebben gemanifesteerd in het werk van o.a. Braque, Delaunay, Léger en Picasso. Een geheel eigen plaats neemt Marcel Duchamp in met zijn symbolische objecten die techniek en seksualiteit onder één noemer brengen.
In hoofdstuk 2, De gezichten van de macht, schetst Hughes de erfenis van de Eerste Wereldoorlog zoals die is verwerkt door de dadaïsten; de Republiek van Weimar; het Rusland van na de revolutie en de kunst van het fascisme.
Als een contrapunt introduceert de schrijver in Het landschap van welbehagen (hoofdstuk 3) de kunst die slechts een 'hulde aan de zintuigen' wil zijn en opent hij een perspectief dat het werk van de Franse schilders Seurat, Monet en Matisse in verband brengt met tendensen in het werk van hedendaagse Amerikaanse kunstenaars als Kenneth Noland en Richard Diebenkorn.
In hoofdstuk 4, Onrust in Utopia, komt de vraag aan de orde waarom de reële uitkomsten van de moderne architectuur zo ver achter moesten blijven bij haar zeer ambitieuze plannen, waaraan vooral de namen van Le Corbusier, Mies van der Rohe en Buckminster Fuller verbonden zijn. De drempel van de vrijheid, in hoofdstuk 5, gaat in op de cultus van het irrationele, een door de negentiende-eeuwse romantische kunst op gang gezette traditie, die werd doorgetrokken in het werk van surrealistische meesters als Magritte en Dali, de naïeven, en naoorlogse Amerikaanse schilders als Pollock en Gorky.
Op de rand van de afgrond, bespreekt Hughes in hoofdstuk 6, de grenssituaties van de kunst: de extatische natuurmystiek van Van Gogh, de wanhoop van Munch, de neurosen van het grotestadsleven zoals die door de Duitse expressionisten werden geregistreerd.
In hoofdstuk 7, Cultuur als natuur, komen meer recente reacties van de kunst op de verstedelijking aan de orde: de kunst in de greep van de massamedia, de taal van de massacultuur, de Pop art, de invloed van moderne reproduktiemethoden en de cultuur van de overvloed. De lange reeks van abrupte veranderingen in de beeldende kunst heeft de wereld verbijsterd, geschokt en gestimuleerd. Hughes legt het patroon achter dit veranderingsproces bloot: waarom moest de kunst juist deze vormen aannemen, waarom moest zij aan permanente verandering onderhevig zijn? Zelfs moderne kunst heeft niet het eeuwige leven.
In hoofdstuk 8, De voorbije toekomst, komt de vraag aan de orde waarom het eens zo vitale concept van de avant-garde voortdurend aan kracht moest inboeten en in welke richting de kunst, als zij zich weet te handhaven, zich verder zou kunnen ontwikkelen.

De schok van het nieuwe was gebaseerd op de gelijknamige achtdelige televisie-serie van de BBC die in binnen- en buitenland geestdriftig werd ontvangen. De NOS bracht de serie op het Nederlandse scherm. Het boek kreeg na verschijnen enthousiaste besprekingen in bladen als Encounter ('Hughes heeft uitgesproken meningen die hij vaak op een verrassende manier onder woorden brengt.') en de New York Times Book Review ('Een boek om niet uit het oog te verliezen.') 

Robert Hughes heeft al meer dan twintig tv-documentaires over kunst op zijn naam staan, maar zijn grootste bekendheid verwierf hij met zijn kunstkritieken in Time Magazine. Hughes werd geboren in Australië, maar woont en werkt sinds 1970 in New York.

De schok van het nieuwe is behalve een fascinerend leesboek ook een lust voor het oog: 261 reprodukties, waarvan het merendeel in kleur, en op groot formaat, zijn in het boek opgenomen. Ook in de keuze van de afbeeldingen volgt Hughes een eigen koers, zodat er ook voor de verwende lezer veel te genieten valt. 

Taal: Nederlands

De schok van het nieuwe, Robert Hughes, net en nog gaaf exemplaar (lichte gebruikssporen op de omslag en het boek is in de loop der jaren wat verkleurd, maar verder nog mooi)
Veen, uitgevers, Davidsfonds, gebonden in linnen kaft met stofomslag, 28,1 x 21,3 x 3,3 cm, 424 pagina's
ISBN 9020433059

prijs exclusief verzendkosten

Dit boek is te dik voor brievenbuspost en kan alleen als pakket worden verstuurd.

Binnen Nederland gratis verzending bij een aankoop van € 50,00 of meer.
Betaal minder of geen verzendkosten, door meer boeken te bestellen.